มาเล่น Krita กันเถอะ

    สมัยก่อนตอนเด็กๆ ผมมักจะเล่นโปรแกรมกราฟิกพวก vector อย่าง Illustrator หรือ Freehand มากกว่า พวก Photoshop แค่แตะๆ นิดหน่อยตอนอยู่มหาวิทยาลัยก็ได้ลองใช้ Photoshop ทำ retouch ภาพบ้างต่อมาก็ได้ลอง digital painting แรกๆ  เนื่องจากยังไม่มี tablet ใช้ต้องใช้แต่ mouse วาดแล้วก็เป็นคนถนัดซ้ายจะใช้มือขวาลาก mouse วาดรูปก็ออกจะลำบากเกินไปหน่อยแถมเส้นก็ไม่สวยไม่มีน้ำหนักด้วยก็เลยแค่ลงสีรูปลายเส้นที่สแกนมา ซึ่งผมก็ไม่มี scanner เหมือนกันเลยหารูปในเน็ตมาเป็นแบบหัดลงสี ก็ได้รู้จักทำ layer แยกส่วนการลงสีทำให้แก้ไขได้สะดวกต่างจากลงสีในกระดาษ
    ช่วงตอนทำงานที่แรกได้เข้าเว็บไปรู้จักกับ oekaki board ต่างๆ ทั้งของไทยและเทศ ซึ่งเป็นเหมือนกระดานให้วาดและเผยแพร่รูปบนเน็ตเป็นที่นิยมกันมากในหมู่เด็กๆ นักเรียนนักศึกษาผู้ชื่นชอบการวาดรูปทั้งหลายในสมัยนั้น (ไม่ค่อยเจอผู้ใหญ่เลยกลายเป็นคนแก่ไม่กี่คนในบอร์ด) โดยตัวโปรแกรมเป็นเว็บที่มี java applet เล็กๆ ที่สามารถวาดรูปบน browser และแสดงผลงานให้คนมา comment ได้ซึ่งมีความสามารถมากกว่าโปรแกรม Paint บน Windows เยอะตัว brush กำหนดขนาด ความโปร่ง ความฟุ้งได้ มีหลายรุ่นบางตัวสามารถทำ layer หรืออัดขั้นตอนการวาดของเราทำเป็นคลิป fast paint ดูเล่นได้อีก แต่ถึงแม้จะมี layer ใช้แต่ก็เหมือนประดับผมก็มักจะใช้ layer เดียวทั้งวาดและลงสีเหมือนกลับมาวาดในกระดาษ ส่วนมากในบอร์ดคนไทยจะเป็นแนวการ์ตูนตามกลุ่มอายุคนเล่น แต่ที่บอร์ดของต่างประเทศจะมีหลายแนวทั้งมีแนวสมจริงแบบภาพถ่ายด้วยซึ่งผมชอบแนวนี้เห็นของเว็บนอกแล้วอึ้งว่าวาดบนเว็บกันได้ขนาดนี้เลยหรือ พยายามหัดวาดบ้างซึ่งก็ลำบากพอควรกับการใช้ mouse วาดด้วยมือข้างที่ไม่ถนัด
    ตอนที่ได้ซื้อ tablet มาใช้ก็ได้รู้จักกับโปรแกรม Painter รุ่นเก่าที่แถมมาเป็นโปรแกรมที่ชอบมาก ถ้า Photoshop เหมาะกับงานเนี้ยบลงสีเนียนละเอียดหรือพวกงาน retouch ตกแต่งรูปภาพ Painter ก็เหมาะกับงาน digital painting หรืองานศิลป์ที่ได้อารมณ์ของ texture ซึ่งมีหัวแปรงหลากหลายแบบให้ใช้ ถึงเครื่องมือในรุ่นเก่าจะไม่มากเมื่อเทียบกับรุ่นใหม่ๆ ที่มีความสามารถมากแต่ก็ใช้งานได้คล่องวาดลื่นสนุกดีหน้าจอไม่รกมาก คอมพิวเตอร์ตัวเก่าของผม(ใช้แชร์กับพี่ชาย) ตอนนั้นก็อืดเกินไปสำหรับโปรแกรมรุ่นใหม่ๆ แถมหน้าจอเล็กๆ ทำให้เครื่องมือเยอะแยะที่มีดูรกไปเลยเหลือพื้นที่วาดนิดเดียว พอมีโน้ตบุ๊คเป็นของตัวเองรู้สึกว่า tablet ตัวเก่ามันหน่วงๆ ไม่เหมือนต่อกับคอมฯ ก็เลยไม่ได้วาดเล่นเท่าไหร่
    ปัจจุบันผมเปลี่ยนมาใช้งาน Linux ถาวรเลยไม่ได้แตะ Windows อีก สมัยลองใช้แรกๆ ก็ลำบากเรื่อง dirver ต่างๆ รวมถึงการตั้งค่าอุปกรณ์เช่นพวก tablet แต่ใน Linux รุ่นใหม่ๆ ก็สะดวกสบายขึ้นเยอะ ติดก็ตรงหาโปรแกรมดีๆ มาใช้งาน มองในตลาดส่วนใหญ่ก็ยังนิยม Photoshop อยู่ซึ่งก็มีราคาแพง ในแวดวงคนทำ illustration วาดการ์ตูน ทำ CG ในไทยหลายคนก็หันไปใช้ตัวที่ราคาย่อมเยาหน่อยเช่น Clip Studio, openCanvas หรือว่า PaintTool Sai ซึ่งเป็นที่นิยมในญี่ปุ่นแต่ส่วนใหญ่ก็เป็นโปรแกรมบน Windows รวมถึงตัวฟรีอย่าง MediBang Paint ถึงแม้จะทำงานผ่าน Wine ได้แต่ก็ไม่สมบูรณ์
    กลับมาดูโปรแกรมที่มีใน Linux บ้างที่เห็นว่าใช้ได้สำหรับผมมีอยู่ 3 โปรแกรมและยังเป็นโปรแกรมฟรีทั้งหมดแถมยังมีหลาย platform ทั้ง  Linux Mac Windows ให้เลือก ถ้าเป็นแนวครอบจักรวาลอย่าง Photoshop ก็ต้อง the GIMP ซึ่งมีความสามารถมากแม้จะไม่เท่า Photoshop รุ่นปัจจุบันแต่ก็ดีกว่ารุ่นที่ผมเคยใช้สมัยก่อนอยู่มากทีเดียวเสียก็แต่ผมไม่ค่อยชอบ UI กับหัวแปรงของมันเท่าไหร่และมันก็มีโหมดสีแค่ RGB ไม่มี CMYK ถ้าเอาไปใช้กับงานพิมพ์ก็ต้องเอาไปแปลงในตัวอื่นอีกที ถ้าเป็นแนววาดรูปลงสีอย่าง Painter ก็ต้อง MyPaint เป็นโปรแกรมที่ออกแบบและสร้างเพื่อศิลปินตัวจริงขนาดเล็กเครื่องมือไม่มากแต่มีหัวแปรงหลากหลาย และสร้างเพิ่มได้ปรับแต่งค่าได้เหมาะกับการวาดรูปลงสีมาก หน้าจอไม่รกแต่ผมก็ใช้ไม่ค่อยถนัดที่สำคัญอ่านและบันทึกไฟล์ได้แค่ 3 formats คือ OpenRaster, PNG และ Jpeg ส่วนตัวสุดท้ายก็คือโปรแกรม Krita ที่เราจะกล่าวถึงในหัวข้อนี้หลังจากเกริ่นนำมาเสียยาวนั่นเอง

แนะนำ Krita

    แต่เดิม Krita เป็นหนึ่งในโปรแกรมของชุด KOffice ซึ่งเป็นชุดโปรแกรมสำนักงานของ KDE เหมือนกับ MS Office ของ Microsoft (ภายหลัง KOffice เปลี่ยนมาเป็น Calligra Suit) โดยแต่เดิมเป็นโปรแกรมแนวแต่งรูปเหมือน Photoshop ซึ่งหน้าตา UI มันก็คล้ายๆ Photoshop ถูกโฉลกกับผมมากกว่า GIMP สมัยนั้นมากต่อมาก็เปลี่ยนแนวทางไปทางด้าน Digital painting เหมือน Painter และภายหลังก็แยกตัวออกมาจากชุดโปรแกรมสำนักงานมาเป็นโปแกรมกราฟิกเดี่ยวๆ เต็มตัวซึ่งเป็นที่นิยมในต่างประเทศมาก ในวงการ illustration ศิลปะ การ์ตูน โฆษณา หนัง เกม ฯลฯ หรืออย่างในเว็บ Deviantart ก็มีศิลปินหลายคนนิยมใช้ โดยรวมๆ คุณสมบัติก็เหมือน Photoshop ผสม Painter ผสม Clip Studio นอกจากมีความสามารถในการจัดการกราฟฟิกแบบ raster แล้วยังสนับสนุนกราฟิกแบบ vector บางส่วน ใน version 3 ขึ้นไปได้เพิ่มในส่วนของการทำ animation ขึ้นมาด้วย ปัจจุบันตอนที่พิมพ์บทความเป็น version 4.1.1 แล้วแต่ตัวอย่างในรูปเป็นของ 3.2.1

สามารถปรับเปลี่ยน UI เพิ่มลดเครื่องมือลากวางย้ายตำแหน่งปรับขนาดได้อิสระและสร้างเป็น workspace ที่เหมาะกับงานแต่ละประเภทให้เรียกใช้ได้อย่างรวดเร็ว

เลือก workspace

มีหัวแปรงให้เลือกใช้มากมายและสามารถสร้างเพิ่มหรือโหลดที่มีคนอื่นทำไว้แล้วจากเน็ตมาเพิ่มได้จัดกลุ่มที่ใช้บ่อยๆ ได้

ปรับแต่งหัวแปรงได้หลากหลายและละเอียดมากๆ บันทึกเป็นหัวแปรงใหม่ไว้ใช้ภายหลังได้

สามารถเรียกเปลี่ยนหัวแปรงที่ใช้บ่อยเลือกชุดสีที่ใช้อย่างรวดเร็วด้วยคลิกขวา (version 4 สามารถหมุนกระดาษจากตรงนี้ได้ด้วย)

มี template พื้นที่ทำงานให้เลือกใช้หลายแบบ หรือจะกำหนดขนาดและโหมดสีเองก็ได้

มี format ของไฟล์ที่สามารถเปิดหรือบันทึกได้หลากหลาย

การใช้งาน layer หลายชนิดทั้ง paint, vector, selection ฯลฯ และปรับแต่งคุณสมบัติของ layer ได้ไม่ต่างอะไรกับโปรแกรมดังๆ

มีเครื่องมือช่วยในการวาดต่างๆ ทั้งทำเส้นสปีด เส้นขนาน เส้นโค้ง หรือ perspective แบบต่างๆ

และยังสามารถทำ animation ได้อีกด้วย

ยังมีคุณสมบัติอื่นๆ อีกมากเช่นเขียนสคริปด้วย Python ได้ลองเข้าไปดูเพิ่มเติมได้ที่
3.0 release note
4.0 release note
4.1 release note

สรุป

เป็นโปรแกรมที่น่าสนใจ มากความสามารถ และฟรี สำหรับคนที่ชอบวาดรูปบนคอมพิวเตอร์ควรหามาลอง

ปล.1 Krita รุ่นใหม่ๆ สำหรับ Linux ทำเป็น AppImage ใช้งานง่ายมากเหมือนเป็น portable software ไม่ต้องติดตั้ง download เสร็จก็เรียกใช้ได้เลยสะดวกสุดๆ
ปล.2 พวกเรื่องคำศัพท์ที่ใช้ไทยบ้างอังกฤษบ้างปนกันคือถ้าคำไหนมีคำแปลก็ใช้คำแปลแต่ถ้าคำไหนคนนิยมทับศัพท์ก็ใช้ทับศัพท์ซึ่งถ้าผมสะกดภาษาไทยได้ก็เป็นคำอ่านไทยถ้าผมไม่แน่ใจการสะกดก็เป็นคำภาษาอังกฤษ ถ้าใครรำคาญก็ขออภัยด้วยครับ